V a h yi n G e liş Ş e k i lle r i

V a h yi n G e liş Ş e k i lle r i

Yüce Allah, Hz. Peygamber'e birçok şekilde vahyetti:

a ) Sâdık rüya: Vahyin başlangıcı bu şekilde idi. Gördüğü rüya sabah aydınlığı gibi gerçekleşirdi.63

b )  Vahiy meleği, görünmeksizin Hz. Peygamber'in aklı­ na ve kalbine vahyi yerleştirirdi. Nitekim Allah Resûlü şöyle demektedir:  "Rûhu'l­Kudüs  (Cebra il),  hiç  kimsenin  rızkını tama mlama dan a sla ölmeyeceğini zihnime esinledi. Öy ley ­ se Allah'a ka rşı sa y gılı olun, rızkınızı a ra ma hususunda iy i davra nın.   Rızkın   y ava şlığı/gecikmesi   sizi   Allah'a   isy a n ederek onu a ra ma y a  sevketmesin! Zira  Alla h'ın katında ki­ lere a nca k O'na itaa tle ula şıla bilir."64

c )  Vahiy  meleği,  Hz. Peygamber'e insan şeklinde görü­ nür,  onunla  konuşur  ve  Allah  elçisi  de  onun  söylediklerini ezberlerdi.  Vahyin  bu  durumunda  sahabe  de  bazen  (insan suretindeki) meleği görürlerdi.

d )  Vahiy bazen zil sesi şeklinde gelirdi. Bu şekilde gelen vahiy,  Hz.  Peygamber'e  en  ağır  geleniydi.  Melek  ona  iyice sokulur,  soğuğu  şiddetli  günde  bile  alnından  ter  boşanırdı. Hatta  eğer  deve  üzerinde  ise  devesi  yere  çökerdi.  Bir  sefe­ rinde bu şekildeki vahiy geldiğinde, baldırı/dizi Zeyd b. Sâ­

62    el­Bakara 2/185.

63    Örneğin bk. Buhârî, "Bed'ü'l­Vahiy", 3; "Tefsîru Sûreti 96", 1­3; "Ta'bîr",

1, 5.

64    İbn Mâce, "Ticârât", 2.

bit'in dizi üzerindeydi. O kadar ağır gelmişti ki, Zeyd'in dizi neredeyse kırılacaktı.

e )  Hz.  Peygamber,  vahiy  meleğini  yaratıldığı  aslî  sure­

tinde  görür,  melek  Allah'ın  iletmesini  istediği  âyetleri  ona bildirirdi. Bu olgu, Allah'ın Necm sûresinde zikrettiği gibi iki kez meydana gelmiştir.

f ) Hz. Peygamber göklerin ötesinde iken, Allah'ın Mi'râc gecesinde    namazın      farz    kılınması                vb.                                               hususları                 ona vahyettiği şekil.

g )  Hiçbir melek aracılığı olmadan ­Allah'ın Hz. Musa'ya doğrudan konuştuğu gibi­ Allah'ın Hz. Muhammed'e bizzat kendisinin konuştuğu şekil.  Bu  şekil,  Hz. Musa için Kur'an âyeti ile tespit edilmişken,65  Peygamberimiz için İsrâ hadîsi ile sabittir.

Kimi bilginler sekizinci bir şekil olarak, Allah'ın onunla hiçbir  engel  bulunmadan  karşı  karşıya  konuşmasını  ilave etmektedirler.  Bu  görüşte  olanlara  göre,  Hz.  Peygamber Rabbi  Allah  Teâlâ'yı  görmüştür.  Bu  görüş,  ­her  ne  kadar sahabenin çoğunluğu, hatta tamamı Hz. Aişe ile aynı görüşü paylaşsalar da­ selef ve halef âlimleri arasında tartışmalıdır. Nitekim  Osman  b.  Saîd  ed­Dârimî  sahabenin  bu  hususta icmâ ettiklerini aktarmaktadır.66