Birincisi:
Bir istenen şeyi, muayyen tek bir sebep yerine getiremez. Belki bir çok sebebin bir araya gelmesi ile istenen şey elde edilebilir.
Bununla birlikte, o (matlubun) istenen şeyin elde edilmesine engel olacak birçok sebepler de vardır. Şayet Allah (c.c) elde edilmesini mümkün kılacak sebepleri bir araya getirmez, engelleyecek sebepleri de yok etmezse, maksada ulaşmanın imkanı yoktur. Mutlaka ve mutlaka, Allah (c.c)'ın dilediği şey meydana gelir, insanlar istese de istemese de...
İnsanların istediğini elde etmesine ancak Allah izin verirse imkan vardır...
İkincisi:
Bir şeyin diğer bir şeye sebep olduğuna itikad etmek, inanmak, ancak onu iyice bilmekle olur. Bilmeden ve şeriata muhalif olarak bir şeyi diğerine sebep tanıyan kişi batıla itikad etmiş olur.
Meselâ; Nezir'in (adağın) bazı belâları defetmeye, bazı nimetleri de meydana getirmeye sebep olduğunu zanneden kimseler gibi...
Çünkü sahih hadis-i şerifte, Allah'ın Rasûlünün (s.a.v) böyle bir itikadı yasak ettiği ve:
"O hiçbir hayır getirmez, ancak o, cimri olan kimseden mal çıkarılır" (Buhari, Kader: 6; Eyman: 26; Müslim, Nuzur: 3-7; Ebu Davud, Eyman: 18.) buyurduğu rivayet edilmiştir.
Üçüncüsü:
Dini amellerden herhangi birisi ancak meşru olacak bir şeye sebep teşkil eder.
Çünkü:
İbadetlerin temeli; mevkuttur (vakti belli olmaktır), sabit ve değiştirilemez olmaktır.
Binaenaleyh, ibadet adına insanoğlunun Allah (c.c)'tan başkasına dua ve istimdad ederek, Allah (c.c)'a şirk koşması asla caiz değildir. İnsan her ne kadar bazı arzularının yerine gelmesine sebep zannetse de...
Bu sebepten ötürü, şeriata muhalif, bid'atlarla (sonradan icad edilmiş şeylerle) Allah (c.c)'a ibadet edilmez, edilemez.
Her ne kadar böyle bir ibadetin doğru olduğu zannedilse de...
Çünkü insan Allah (c.c)'a şirk koştuğu zaman, insanın istikametini şeytan gösteriyor demek olur. Böyle kimseleri şeytan kendi maksadı için kullanır...
İnsanların maksatlarını, şayet Allah (c.c)'a şerik koşuyorsa, elbette ki şeytan yönlendirecektir...
Nitekim, küfür, fasıklık ve isyan ile de bazı arzular elde edilebilmektedir:
Fakat bunların hiçbiri helal olamaz. Zira bunlarla ortaya çıkan kötülük (fesat) elde edilen her şeyin (maslahattın) üzerindedir. Kötülük ağır basar sonunda, elde edilen ne kadar faydalı görünürse görünsün. Yani, kısacası, kötü işler yapılarak elde edilmiş karlar, zararları asla karşılamaz.
Allah'ın Rasûlü (s.a.v):
" Maslahatları (menfaatleri) tahsil ve ikmal etmek, ancak fesadları ve kötülükleri azaltmak için gönderilmiştir" buyurmaktadır.
En faydalı ve en makbul olan (maslahata uygun) şeyler, Allah (c.c)'ın emrettiklerini yaparak elde edilen şeylerdir. Onun için bunlar gerçek Müslümanlar tarafından kabul ve tercih edilir.
Bu cümleleri şu sahifelere sığmayacak kadar genişletmek mümkündür.
Her şeyin doğrusunu yalnız Yüce Allah bilir...
