“Yaratma” İsmini Allah’tan Gayrisine Nitelemek
Soru:
Müslümanlardan birçokları “yaratma” ismini insanlar için kullanmaktadırlar. Örneğin: Falanca yaratıcı bir akla sahip, diyorlar. Veya da: Falanca bunu veya şunu yarattı, diyorlar. Hatta bazı dinine bağlı Müslümanlar, bunu kitaplarında kullanıyorlar. Tek yaratıcı Allah Azze ve Celle olduğu halde, bu kelimeyi insanlar için kullanmamız mümkün mü?
Cevap:
Hiç şüphe yok ki Allah Azze ve Celle yaratmada tekdir. Yaratma sadece O’na aittir. Allah Azze ve Celle şöyle buyurdu:
(هَلْ مِنْ خَالِقٍ غَيْرُ اللَّهِ يَرْزُقُكُمْ مِنْ السَّمَاءِ وَالأَرْضِ) فاطر/3
«Allah'tan başka, gökten ve yerden size rızık veren bir yaratıcı var mı?» (Fâtir: 3)
Lâkin yaratma isminin Allah Azze ve Celle’den gayrisi adına da kullanımı varid olmuştur. Allah Azze ve Celle’nin buyurduğu gibi:
( فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ ) المؤمنون/14
«Yaratanların en güzeli olan Allah ne yücedir.» (Muminun: 14)
Buhari ve Muslim de gelen rivayette Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem, kıyamet gününde dünyada iken (insan ve hayvan) resmi yapanlara “yarattıklarınıza can verin” denileceğini haber vermiştir.
Yaratma sıfatının Allah Azze ve Celle için kullanılmasının manası, yoktan yaratmaktır. Buna ise sadece Allah Azze ve Celle’den başka kimsenin gücü yetmez. Yaratmanın insan için kullanılmasının manasına gelince, bunun manası bir şeyi diğer bir şeye çevirmektir.
Şayet yaratma ismini Allah Azze ve Celle’den gayrisi için bir suretten başka bir surete çevirme manasında kullanılırsa bu doğrudur. Ancak, yoktan bir şeyi yaratma manasında Allah Azze ve Celle’den gayrisi için kullanılırsa bu caiz değildir. En iyisini bilen Allah’tır.
[el-Kavlul-Mufîd ala Kitabit-Tevhid. Şeyh İbnu Useymîn: 1/6]
İnsanlardan bazılarının söyledikleri: Falanca yaratıcı bir akla sahiptir, sözüne gelince, onlar bununla onun güzel düşünen, yenilik (buluş) getirme gücüne sahip olduğu, yeni fikirler üretme yeteneğine sahip olduğu kastedilir. Bunda şeri bir mahzur yoktur. Batıl ve yanlış anlaşılmaya mecal verebileceğinden dolayı bu tür lafızları kullanmaktan uzak durmak daha evladır.
En iyisini bilen Allah’tır. Allah’ın salat ve selamı peygamberimiz Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin üzerine olsun.
