İnsan veya Hayvan Resmi Buluna Bir Oda da Namaz Kılmak Caiz midir?
Soru:
Biz, namaz için bir bölüm kullanıyoruz. Son olarak, bu bölmeye, tehlikeli şeylerden korunmayı gösteren resimler konuldu. Bu resimler, insan resimlerini içermektedir. Bu odada namaz kılmak caiz midir?
Cevap:
Hamd, Allah’a mahsustur.
Birinci Olarak:
Aslolan, erkeklerin namazı cemaatle ve mescidde kılmalarıdır. Lâkin, bazı görevlilerin oyun oynamasında veya namaza gitme gerekçesiyle işe geç kalmalarından veya işe zarar gelmesinden korkulursa, o zaman çalışma yerinde namaz kılmakta bir sakınca yoktur.
Bunun için (72895) ve (74978) numaralı sorunun cevabına bakın.
İkinci Olarak:
İnsan ve hayvan resimlerinin bulunduğu mekanlarda namaz kılmak zaruret dışında caiz değildir. Buhari (3322) ve Muslim’in (2106) Ebu Talha’dan -Allah ondan razı olsun- rivayet ettikleri hadiste Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
(لَا تَدْخُلُ الْمَلَائِكَةُ بَيْتًا فِيهِ كَلْبٌ وَلَا صُورَةٌ)
"Melekler, içinde köpek, insan ve hayvan resmi bulunan eve girmezler."
Daimi Fetva Lecnesi’ne şu soru soruldu:
“Evinin duvarları evcil hayvanlar ve diğerlerinin resmi ile kaplı yerde namaz kılmak caiz midir?”
“Bir müslümanın, üzerinde hayvan resmi bulunan bir elbise ile namaz kılması caiz midir?”
Alimler Heyeti de bu soruya şöyle cevap verdiler:
“İnsan ve hayvan resmi yapmak haramdır. Bu tür resimlerin duvar ve diğer yerlerde bulunması da haramdır. Zaruret dışında bu resimlerin bulunduğu yerlerde namaz kılmak caiz değildir. Aynı şekilde üzerinde hayvan resmi bulunan bir elbise içinde namaz kılmakta caiz değildir. Lâkin, haram oluşu ile beraber bunu yaparsa namazı geçerli olur. Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellemden sabit olan bir rivayette, kendisi Aişe’nin yanında üzerinde resimler buluna bir perde görmüş, bundan dolayı öfkelenmiş ve şöyle buyurmuştur:
(إِنَّ أَصْحَابَ هَذِهِ الصُّوَرِ يُعَذَّبُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ، وَيُقَالُ: أَحْيُوا مَا خَلَقْتُمْ)
"Bu (insan ve hayvan) resimleri yapanlar Kıyamet Günü azap görürler. Onlara: Yarattıklarınıza (ellerinizle yaptıklarınıza) can verin, denilir."
[“Fetâva el-Lecnetud-Dâime” 1/705]
Yine kendilerine şu soru soruldu:
“Biz, senelerdir resmi dairelerin birinde çalışmaktayız. Çalıştığımız binada dağıtım salonlarından biri bizim için tahsis edildi. İş yerinde bulunduğumuz zamanlarda orada cemaatle namaz kılıyoruz. Bir müddettir namaz kıldığımız yerin kıble cihetindeki duvara büyük şahsiyetlerin resimlerini astılar. Namazda iken bu resimlerin bizim önümüzde olması bizi çok sıkıntıya sokuyor. Müslümanların namaz kıldıkları özel bir mekana resim asma konusundaki görüşünüz nedir? O resimler olduğu halde orada namaz kılmaya devam edelim mi?”
Onlar da şöyle cevap verdiler:
“Namazınız geçerlidir. Yakınınızda mescid olmadığı için bahsetmiş olduğunuz yerde zorunlu olarak kıldığınız namazınızda inşallah bir sıkıntı yok. Lâkin, yetkililerle konuşup bu mekandan o resimlerin kaldırılması için uğraşmaları gerekir. Veya da işçilere, içinde resim bulunmayan başka bir yer vermeleri gerekir. Çünkü namaz kılanların önünde resim buluna bir yerde namaz kılmada, puta tapanlara benzeme vardır. Allah’ın düşmanlarına muhalefet etmeyi ve onlara benzemeyi yasaklayan birçok hadisi şerif gelmiştir.
Şunun da bilinmesi gerekir ki, insan ve hayvan resimlerinin duvara asılması caiz değildir. Bilakis bu, aşırılık ve şirk sebeplerindendir. Özellikle de bu saygı duyulan büyük şahsiyetlerin resimleri olursa.”
[“Fetâvâ el-Lecnetid-Dâime” 6/250-251]
Buna binaen bu bölümde kıldığınız namaz geçerlidir. Lâkin, üzerinize düşen, bu resimlerin kaldırılması için çaba sarfetmenizdir. En azından resimlerin yüzünü ters çevirebilirsiniz. Bu da onun giderilmesi yerini alır. Daha önce geçen (121395) numaralı sorunun cevabında geçtiği gibi.
Şayet buna güç yetiremezseniz, bu resimlerin bulunmadığı başka bir yer bulmaya çalışın. Şayet bu mümkün olmazsa, bu bölümde namaz kılmanızda bir sakınca yoktur. Çünkü orada namaz kılmakta zaruret vardır. Bu resimleri koyan sorumlu kişilere bunların kaldırılması için nasihat etmekte büyük önem taşır.
Allah, en iyi bilendir.
